Etiket: emdr terapisi

Hayat, sevinçler kadar kayıplarla da doludur. Bazen beklenmedik bir anda, bazen de zamanın kaçınılmaz getirdikleriyle yüzleşiriz. Sevdiğimiz birini, bir ilişkiyi, sağlığımızı ya da önemli bir yaşam biçimini kaybetmek, derin bir keder ve boşluk hissi yaratabilir. İşte bu duygusal süreç, ‘yas’ olarak adlandırılır. Yas, kaybın ardından gelen doğal ve evrensel bir deneyimdir. Ancak, her bireyin yas süreci benzersizdir ve bu süreç, yalnızca kaybı kabul etmek değil, aynı zamanda hayatımıza devam edebilmek için gereken duygusal iyileşmenin de bir parçasıdır.

Yas Nedir?

Yas, bir kaybın ardından yaşanan karmaşık bir duygu durumudur. Bu kayıp, bir yakının ölümü gibi somut bir kayıp olabileceği gibi, bir ilişkinin sona ermesi, bir hayalin yıkılması veya sağlığın bozulması gibi soyut kayıplar da olabilir. Yas, kaybın ardından gelen üzüntü, öfke, inkar, suçluluk, boşluk ve nihayetinde kabul gibi duyguların iç içe geçtiği bir süreçtir.

Yas, sadece bireysel değil, aynı zamanda toplumsal bir deneyimdir. Toplumun ve kültürün yas tutma biçimleri, bu süreci nasıl yaşadığımızı ve başa çıktığımızı etkileyebilir. Bazı kültürlerde yas, ritüeller ve toplu anmalarla dışa vurulurken, bazı kültürlerde daha içsel ve bireysel bir süreç olarak yaşanır.

Yas Sürecinin Evreleri:

Yas süreci genellikle beş evreyle tanımlanır, ancak bu evrelerin sıralaması ve yaşanma biçimi her birey için farklı olabilir:

1. İnkar: Kaybın hemen ardından gelen bu evrede, kişi gerçeği kabullenmekte zorlanır. “Bu olamaz, böyle bir şey başıma gelmiş olamaz,” gibi düşünceler yaygındır.

2. Öfke: Kaybın ardından duyulan acı, genellikle öfke olarak dışa vurulur. Bu öfke, kaybın nedenlerine, kendimize ya da hatta kaybettiğimiz kişiye yöneltilebilir.

3. Pazarlık: Bu evrede kişi, kaybı geri getirmek ya da acıyı hafifletmek için kendi iç dünyasında pazarlık yapmaya başlar. “Eğer şunu yapsaydım, bu olabilirdi,” gibi düşüncelerle geçmişi sorgulama yaygındır.

4. Depresyon: Kaybın ardından gelen keder, yoğun bir boşluk ve ümitsizlik duygusuna dönüşebilir. Bu evrede kişi, kaybın ağırlığını derinden hisseder.

5. Kabul: Son evrede, kişi kaybı kabul eder ve yavaş yavaş bu yeni duruma uyum sağlamaya başlar. Yas sona ermez, ama hayatın devam ettiği gerçeğiyle barışılır.

Yasın Fiziksel ve Duygusal Etkileri:

Yas sadece duygusal bir süreç değildir; aynı zamanda fiziksel belirtiler de gösterebilir. Uykusuzluk, iştah kaybı, enerji eksikliği, baş ağrıları gibi belirtiler, yasın fiziksel etkileri arasında sayılabilir. Bu süreçte stres hormonu seviyelerinin yükselmesi, bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve kişi hastalıklara karşı daha hassas hale gelebilir.

Duygusal olarak ise kişi kendini suçluluk, umutsuzluk, boşluk ve hatta değersizlik hisleri içinde bulabilir. Bu duygular, zaman zaman depresif bir duruma evrilebilir ve bu noktada profesyonel destek almak önemli hale gelebilir. Yas sürecinde kişinin kendine karşı anlayışlı olması ve bu duyguların normal olduğunu bilmesi, iyileşme sürecini kolaylaştırabilir.

Yasla Başa Çıkma Yöntemleri:

Yasla başa çıkmak kolay değildir, ancak bazı yöntemler bu süreci daha sağlıklı bir şekilde atlatmanıza yardımcı olabilir:

1.Destek Aramak: Yas sürecinde yalnız hissetmek yaygındır. Aile, arkadaşlar ve profesyonel destek bu süreçte en büyük yardımcılarınız olabilir. Kendinizi ifade etmekten çekinmeyin; konuşmak, duygularınızı anlamanıza ve kabul etmenize yardımcı olabilir.

2. Kendinize Zaman Tanıyın: Yas, aceleye getirilebilecek bir süreç değildir. İyileşme zaman alır ve bu süre içinde kendinize karşı sabırlı olmalısınız. Kaybınızı ve duygularınızı kabullenmek zaman alacaktır, bu yüzden kendinize bu süreci yaşama izni verin.

3. Ritüeller ve Anma: Kaybettiğiniz kişiyi ya da durumu anmak, hatıralarını yaşatmak, yas sürecinde size yardımcı olabilir. Bir mektup yazmak, anma törenleri düzenlemek veya bir hatıra köşesi oluşturmak, kaybettiğiniz şeyin hayatınızdaki önemini sürdürmenize yardımcı olabilir.

4. Sağlıklı Alışkanlıklar Edinmek: Fiziksel sağlığınıza dikkat etmek, yas sürecinde önemli bir destektir. Düzenli egzersiz yapmak, dengeli beslenmek ve yeterince uyumak, hem bedeninizi hem de zihninizi güçlü tutmanıza yardımcı olabilir.

5. Profesyonel Yardım Almak: Yas süreci karmaşık ve zor olabilir. Eğer bu süreçte kendinizi başa çıkılamaz bir durumda hissediyorsanız, bir İzmir yas terapistinden ya da danışmandan destek almak çok faydalı olabilir. Profesyonel yardım, duygusal yükünüzü hafifletmeye ve yas sürecini sağlıklı bir şekilde atlatmanıza yardımcı olabilir.

Yasın Uzun Dönem Etkileri ve İyileşme:

Yas, belirli bir zaman dilimiyle sınırlı bir süreç değildir. Kaybın ardından geçen yıllar bile, belirli dönemlerde yasın yeniden canlanmasına neden olabilir. Önemli tarihler, anılar ya da hatırlatıcılar, kaybı yeniden hissetmenize neden olabilir. Ancak bu, yasın tamamen sona ermediği anlamına gelmez; aksine, bu durumlar kaybı onurlandırma ve onunla yaşamayı öğrenme sürecinin bir parçasıdır.

Yas, hayatınızın bir parçası haline geldiğinde, onunla nasıl başa çıkacağınızı öğrenmek, duygusal sağlığınız için önemlidir. Kaybettiğiniz kişiyi, ilişkiyi ya da durumu hatırlamak, yas sürecinin bir parçası olarak hayatınızda yerini alabilir. Bu anılar, sizin bir parçanız haline gelir ve hayatınıza anlam katmaya devam eder.

Yas, insan deneyiminin kaçınılmaz bir parçasıdır ve bu süreçle başa çıkmak, hayatın en zor ama aynı zamanda en öğretici yolculuklarından biridir. Yas süreci boyunca kendinize ve duygularınıza karşı nazik olun, bu sürecin sizi olgunlaştırmasına ve hayata dair daha derin bir anlayış kazandırmasına izin verin. Unutmayın, yas tutmak kaybettiğiniz şeylerin değerini ve hayatınızdaki yerini onurlandırmanın bir yoludur. 

İzmir Psikolog | İzmir Yas Terapisi | Alsancak Psikolog