Günümüzde “narsist” kelimesi günlük hayatta sık sık duyduğumuz bir terim haline geldi. Ancak narsisizm, yalnızca kendini beğenmişlik anlamına gelmiyor. Aslında her insanın içinde bir miktar narsisizm bulunuyor ve bu, sağlıklı bir kişilik gelişimi için gerekli. Önemli olan, narsisizmin hangi noktada normalden çıkıp patolojik (hastalık düzeyinde) hale geldiğini anlamaktır.
Eğer siz de narsisizm hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak istiyorsanız veya çevrenizde bu özellikleri taşıyan birileri varsa, Alsancak psikolog merkezimizde bu konular üzerine detaylı destek alabilirsiniz. Şimdi, narsisizmi daha yakından tanıyalım.
Narsisizm Nedir?
Narsisizm kavramı ilk kez 1898 yılında psikanalist Ellis tarafından ortaya atıldı. Ellis, narsisizmi kişinin kendi bedenine ve benliğine aşırı bir hayranlık duyması olarak tanımladı. Ünlü psikiyatrist Sigmund Freud ise narsisizmi, bireyin içindeki sevgi enerjisinin (libido) kendi benliğine yönelmesi olarak açıkladı. Freud’a göre narsisizm, her insanın yaşamının bir döneminde doğal olarak yaşadığı bir süreçtir. Ancak bu süreçten çıkamamak veya aşırıya kaçmak, çeşitli psikolojik sorunlara yol açabilir.
Otto Kernberg gibi uzmanlar da narsisizmi ikiye ayırır:
• Normal narsisizm
• Patolojik narsisizm
Normal narsisizm sağlıklı bir özgüven göstergesiyken, patolojik narsisizm kişisel ilişkileri ve ruh sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Normal Narsisizm: Sağlıklı Bir Özgüven
Normal narsisizm, kişinin kendine değer vermesi, özgüven geliştirmesi ve başkalarıyla dengeli ilişkiler kurabilmesi anlamına gelir. Her insan zaman zaman övülmek, takdir edilmek ve sevilmek ister. Bu istekler sağlıklı bir düzeyde olduğunda, kişinin kendisini iyi hissetmesine katkı sağlar.
Normal narsisizmi olan kişiler:
• Eleştiriler karşısında yıkılmazlar.
• Kendi değerlerini başkalarının görüşüne bağlı olmadan hissederler.
• Başarılarını kendi iç motivasyonlarıyla değerlendirirler.
Yani dışarıdan gelen övgüler onları mutlu eder, ancak bu övgüler olmadan da kendilerini değerli hissedebilirler. Sağlıklı bir özgüven, kişinin yaşamda karşılaştığı zorluklarla başa çıkmasını kolaylaştırır.
Patolojik Narsisizm: Sağlıksız Bir Kendilik Algısı
Patolojik narsisizm, bireyin kendi değerini sürekli olarak başkalarından aldığı onay ve övgüye bağlamasıyla karakterizedir. Bu kişilik yapısına sahip bireyler dışarıdan çok kendine güvenen biri gibi görünebilirler, ancak iç dünyalarında derin bir yetersizlik ve değersizlik duygusu barındırırlar.
Patolojik narsisizmi olan kişiler:
• Eleştiriler karşısında aşırı öfke veya kırgınlık gösterirler.
• Başkalarının kendilerine hayran olmasını beklerler.
• Başkalarının başarılarını küçümseyebilir veya onları kıskanabilirler.
• Kendilerini özel ve üstün görürler ve yalnızca “üst düzey” kişilerle ilişki kurmak isterler.
Bu özellikler günlük yaşamda, iş hayatında ve özel ilişkilerde ciddi problemler yaratabilir.
Patolojik Narsisizm Neden Olur?
Patolojik narsisizmin kökeni genellikle çocukluk dönemine dayanır. Aşırı eleştirilen veya aşırı pohpohlanan çocuklar, gerçekçi bir benlik algısı geliştirmekte zorlanabilirler. Sonuçta, yetişkinlik döneminde kendilerine dair çelişkili duygular taşıyabilirler: Hem üstün hissetmek isterler hem de içten içe yetersizlik korkusu yaşarlar.
Patolojik Narsisizmde Danışmanlık Süreci
Patolojik narsisizm yaşayan bireyler çoğu zaman destek alma ihtiyacını doğrudan hissetmeseler de, yaşamlarında karşılaştıkları ilişki problemleri, içsel boşluk hissi ya da yoğun duygusal dalgalanmalar nedeniyle danışmanlık sürecine başvurabilirler. Alsancak psikolog merkezimizde, bu alanda uzmanlaşmış ekibimiz bireylerin daha gerçekçi bir özdeğer algısı geliştirmesine, sağlıklı ilişkiler kurmasına ve yaşam kalitesini artırmasına yardımcı olmak için özel yaklaşımlar sunmaktadır. Süreç, kişinin kendi duygusal ihtiyaçlarını ve ilişkisel dinamiklerini daha iyi anlamasını destekleyerek ilerler.
Sonuç: Kendini Sevmek ile Kendini Abartmak Arasında İnce Bir Çizgi
Sonuç olarak, narsisizm herkesin yaşamında bir yere sahip olan doğal bir olgudur. Ancak bu duyguların abartılı ve aşırı bir hal alması, bireyin kendisine ve çevresine zarar vermesine yol açabilir. Narsisizmle ilgili sorunlar yaşıyor veya çevrenizde bu özellikleri taşıyan birilerini gözlemliyorsanız, destek almak oldukça önemlidir.
Alsancak psikolog merkezimizde, danışmanlık için buradayız.
